VẢY NẾN VÀ CÁC DẤU HIỆU NHẬN BIẾT BỆNH

Một trong số các bệnh về da dẫn đầu trong việc gây khó chịu cho bệnh nhân cả về thể xác lẫn tinh thần đó chính là Vảy nến. Với các triệu chứng khá dễ nhầm lẫn với các bệnh ngoài da khác như: đỏ, ngứa, bong tróc da,… thường làm bệnh nhân có tâm lý coi nhẹ, thờ ơ dẫn đến không tiến hành điều trị sớm làm cho bệnh phát triển nặng và khó điều trị. Vậy làm sao để biết chắc được đâu mới là dấu hiệu của bệnh vảy nến để có cách điều trị kịp thời?

1. Vảy nến là gì?

Vảy nến là một bệnh phổ biến, mãn tính và hiện nay chưa có cách điều trị tận gốc, được biết đến như một bệnh da liễu do sự rối loạn về chức năng chuyển hóa của da. Cơ chế gây bệnh là do những tế bào da tái tạo quá nhanh, tích tụ và tạo thành những vảy dày sần trên bề mặt da; bên cạnh đó, các tế bào miễn dịch lympho nhận nhầm da là một vật ngoại lai cần đào thải, kích hoạt phản ứng viêm gây sưng, ngứa.

Cơ chế hình thành bệnh vảy nến.

Nguyên nhân bệnh vảy nến vẫn chưa được chứng minh rõ ràng nhưng có một điều chắc chắn là bệnh này có liên quan đến rối loạn đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào và dấu ấn của cytokine. Các yếu tố được cho là thuận lợi giúp gây ra bệnh bao gồm:

Yếu tố di truyền: Có 2 kiểu bệnh trong vảy nến: kiểu khởi phát sớm và kiểu khởi phát muộn. Vảy nến khởi phát sớm thường bắt gặp ở độ tuổi từ 16 đến 22. Kiểu này có diễn tiến bất ổn và khuynh hướng lan rộng toàn thân, được xác định là có liên quan chặt chẽ tới yếu tố di truyền. Trái lại, kiểu vảy nến khởi phát muộn thường gặp ở độ tuổi từ 57 đến 60. Kiểu này thường nhẹ hơn, khu trú hơn và có ít liên quan đến yếu tố di truyền.
Yếu tố ngoại sinh: Sinh bệnh học của vảy nến có thể chịu tác động của yếu tố môi trường. Các yếu tố ngoại sinh làm khởi phát bệnh ở những người có sẵn yếu tố di truyền tiềm tàng hoặc làm bệnh nặng thêm:

+ Chấn thương hoặc Phẫu thuật

+ Stress kéo dài

+ Dùng thuốc: một số loại thuốc như corticosteroid, beta blockers,… nếu sử dụng một thời gian dài sẽ có thể gây bệnh vảy nến.

+ Nhiễm trùng da

2. Các dấu hiệu thường thấy ở vảy nến

Các dấu hiệu và triệu chứng vảy nến thường khác nhau ở những đối tượng khác nhau và thể vảy nến khác nhau. Một số dấu hiệu thường thấy của vảy nến như:

Các mảng da đỏ được bao phủ bởi lớp vảy dày, màu bạc
Các đốm vảy nhỏ (thường thấy ở trẻ em)
Da khô, nứt nẻ, có thể chảy máu hoặc ngứa
Ngứa, rát hoặc đau
Móng tay, chân dày, có rỗ bề mặt hoặc có rãnh
Khớp sưng và cứng

3. Một số loại bệnh vảy nến

Hầu hết các loại bệnh vảy nến đều diễn ra theo chu kì, bùng phát trong vài tuần hoặc vài tháng sau đó giảm bớt trong một thời gian, thậm chí ngưng hẳn. Một số loại bệnh vảy nến như:

Vảy nến thể mảng: đây là thể vảy nến phổ biến nhất, thường gây ra các mảng da (tổn thương) khô, sần sùi, màu đỏ được bao phủ bởi vảy da trắng. Các mảng có thể ngứa, nổi ít hoặc nhiều tùy cơ địa bệnh nhân. Chúng thường xuất hiện trên khuỷu tay, đầu gối, lưng dưới và da đầu.

Vảy nến thể mảng

Vảy nến giọt: Thể vảy nến này thường được kích hoạt bởi bệnh lý nhiễm trùng do vi khuẩn. Triệu chứng chủ yếu của dạng vảy nến này là các vết tổn thương nhỏ tuy nhiên xuất hiện ở toàn thân, hình giọt nước, đóng vảy trên thân, tay hoặc chân.

Vảy nến thể giọt

Vảy nến thể ngược: các mảng đỏ thường xuất hiện ở các nếp gấp da của bẹn, mông và ngực. Bệnh vẩy nến thể ngược gây ra các mảng da đỏ, ngứa, lan rộng ra nhất là những vùng có nhiều ma sát và đổ mồ hôi.

Vảy nến thể ngược.

Vảy nến toàn thân: Là thể vảy nến ít phổ biến nhất, triệu chứng gồm các nốt mẩn đỏ có thể bao phủ toàn bộ cơ thể, bong tróc có thể ngứa hoặc bỏng dữ dội.

Vảy nến toàn thân.

Vảy nến thể mủ: là dạng vảy nến hiếm gặp, thường gây ra các tổn thương chứa đầy mủ, xảy ra thành các mảng lan rộng (vảy nến mụn mủ toàn thân) hoặc ở các vùng nhỏ hơn trên lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân.

Vảy nến thể mủ

Vảy nến móng: Bệnh vẩy nến có thể ảnh hưởng đến móng tay và móng chân, gây rỗ, móng phát triển bất thường và đổi màu. Móng tay vảy nến có thể lỏng ra và tách khỏi lớp móng (bệnh nấm móng). Trường hợp nặng có thể khiến móng bị vỡ vụn.

Vảy nến thể móng.

Viêm khớp vảy nến: Viêm khớp vảy nến gây ra các khớp sưng tấy, đau nhức ở khớp xương. Đôi khi đây là dấu hiệu đầu tiên, đôi khi là duy nhất của bệnh vẩy nến. Các triệu chứng từ nhẹ đến nặng và viêm khớp vảy nến có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào. Viêm khớp vảy nến có thể gây ra cứng khớp và tổn thương khớp tiến triển mà trong những trường hợp nghiêm trọng nhất có thể dẫn đến tổn thương khớp vĩnh viễn.